Obsesif Kompulsif Bozukluk Belirti Ölçeği
Günümüzde obsesif kompulsif belirtilerini, obsesif kompulsif bozukluk türünü, şiddetini ölçen pek çok araç bulunur. Bu psikolojik ölçeklerden biri Maudsley obsesif-kompulsif bozukluk belirti ölçeğidir. Bu obsesif kompulsif bozukluk testi, obsesyon ve kompulsiyon durumunu test etmek için geliştirilmiştir. Bu testi açıklamadan önce isterseniz obsesif-kompulsif ile ilgili biraz bilgi edinelim.
Obsesif kompulsif Bozukluk Nedir?
Obsesif kompulsif bozukluk, obsesyon adı verilen takıntılı düşünceler ve kompulsiyon adı verilen tekrarlayıcı davranışlardan oluşur. OKB insanların tekrar eden düşüncelere sahip olması ve tekrar eden, rahatsızlık veren düşüncelerin etkisini azaltmak, rahatlamak için başvurdukları yineleyici davranışlardır. Obsesyon, kişinin isteği dışında gelen fikirler ve dürtülerdir. Bu düşünceler mantıklı olmasalar bile kişi, zihninden uzaklaştıramaz ve bu yüzden yoğun sıkıntı ve huzursuzluk yaşar. Kompülsiyon, obsesyonların sebep olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluktan kurtulmak için geliştiren davranışlardır.
Obsesif-Kompulsif Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Yaygın Obsesyon Belirtileri
1. Aşırı şüphe duyma ve sürekli güven ihtiyacı,
2. Pislik ya da mikrop bulaşmasından korkma,
3. Düzen, simetri, kusursuzluk ihtiyacı,
4. Hata yapmaktan korkma,
5. Sosyal açıdan kabul edilemeyecek bir davranışta bulunmaktan, rezil olmaktan korkma,
6. Başkalarına zarar vermekten korkma,
7. Günah işlemekten, şeytanca bir şey yapmaktan korkma yaygın obsesyon belirtilerindendir.
Yaygın Kompulsiyon Belirtileri
1. Tekrar tekrar yıkanma, ellerin, yıkama,
2. El sıkışmak, kapı tokmağına dokunmak istememe,
3. Başkalarının dokunduğu nesnelere dokunmak istememe,
4. Mikroplardan korkma,
5. Kendisinin ya da yakınlarının başına kötü bir şey geleceği korkusu,
6. Kilit, ocak, ütü gibi eşyaları sürekli kontrol etme,
7. Yemeklerini bir sıraya göre yeme,
8. İşleri belirli bir sıraya göre yapma,
9. Gündelik işlerini yaparken içinden ya da yüksek sesli sayı sayma,
10. Eşyalarını, sürekli belirli bir şekilde düzenleme,
11. Değersiz eşyaları toplama, biriktirme,
12. Bir kelimeyi, cümleyi, duayı içinden sürekli tekrarlama yaygın kompulsiyon belirtilerindendir.
Obsesif-Kompulsif Bozukluk Belirti Ölçeği
Giriş bölümünde biraz bahsetmiştik. Bu test için Türkçe geçerlik-güvenirlik çalışması yapılmıştır ve Türkiye’de de klinik çalışmalarda ve alan çalışmalarında kullanılır. Maudsley obsesif kompulsif belirti ölçeği 37 sorudan oluşur. Sorulardaki psikolojik belirti sizde varsa “evet”, yoksa “hayır” cevabını vererek testi yapabilirsiniz. Bu test sonucu kesin tıbbi sonuçlar vermez. Obsesif kişilik olduğunuz tanısını koymaz. Kişilere obsesif kompulsif bozukluk sorunu olup olmadığıyla ilgili fikir verir. Testten çıkan sonuca göre OKB tanısı ve teşhisi için bir ruh sağlığı uzmanı ile görüşmelisiniz. Obsesif kompülsif bozukluk tedavisi için psikoterapi ya da ilaç tedavisi düzenlenebilir.
Maudsley Obsesif Kompulsif Belirti Ölçeği Puanlama
Maudsley obsesif kompulsif belirti ölçeğinde her “evet” cevabı 1 puan, hayır cevabı “0” puandır. Kararsız kaldığınız sorularda “evet” cevabını işaretlemelisiniz. Testten yüksek puan almanız obsesyon hastalığı hakkında fikir verirken bazı obsesyon olgularının düşün puan aldığı görülebilir.
- 0-12 puan arası: Psikiyatrik muayene ile OKB saptanma ihtimali var ama düşük,
- 13-17 puan arası: Psikiyatrik muayene ile OKB saptanma ihtimali var,
- 18 puan ve üstü: Psikiyatrik muayene ile OKB saptanması ihtimali yüksek.