Sosyal Fobi Belirti Ölçeği Nedir?

Sosyal fobi, insanlarla etkileşim halinde olmakla ilgili bir anksiyete (kaygı bozukluğu) türüdür, sosyal anksiyete olarak da bilinir. Toplum içinde olumsuz değerlendirme, küçük düşme korkusuyla alakalıdır. Sosyal ortamlarda kendilerini rahatsız ve gergin hissederler. Sosyal fobi toplumda en sık görülen psikolojik rahatsızlıktır. Genellikle 10-17 yaş arasında başlar.

Genellikle bu kişiler çekingen, utangaç, içe kapalı, içe dönük insanlar olarak bilinirler. Aslında sosyalleşmek, arkadaşlık kurmak isterler ancak endişelerini göz ardı edip de istediği şeyleri yapamazlar. Sosyal fobi kendi kendine geçmeyen kronik bir rahatsızlıktır. Sosyal fobi tedavi ile aşılabilir. Bunun için psikoterpi uygulanabilir ya da sosyal fobi ilaç tedavisi düzenlenebilir.

Sosyal fobide korkulan durumlarla karşılaşıldığı zaman fiziksel belirtiler ortaya çıkar. Bunlar:

1. Aşırı terleme,

2. Yüz kızarması,

3. Ağız kuruluğu,

4. Ellerde ve seste titreme,

5. Mide bağırsak rahatsızlığı, 

6. Diyare,

7. Baş dönmesi, 

8. Nefes darlığı, nefes kesilmesi, çarpıntı,

9. Kas gerginliği.

 

Korkulan durumla karşılaşıldığı zaman sosyal fobisi olan kişilerin aklından geçen şeyler aşağıdaki gibidir:

1. Güçsüzlük, yetersizlik duygusu,

2. Çirkinlik, beğenilmeme düşüncesi,

3. Sevilmeye layık olmadığı inancı,

4. Hata yapma korkusu,

5. Mükemmel olma isteği,

6. Kaygılı olduğunu belli etmeme,

7. Kusursuz görünme isteği,

8. Herkesin beğenisini kazanma isteği,

9. Korkulan ortama girmeme, ortamı terk etme isteği,

10. Göz temasından kaçınma.

Sosyal fobiye sebep olan belirli bir sebep yoktur. Rahatsızlığın oluşmasında kalıtsal geçişin, beynin fob, oluşumuna yatkınlığı, ailenin çocuk yetiştirme tarzı ve çocukluk dönemi deneyimlerinin etkisi olur. Ailede sosyal fobik kişiler varsa diğer aile üyelerinde görülme riski de artar. Ancak en önemli etkenlerden biri beyindeki kimyasal, elektriksel bozukluktur. Serotonin hormonunun az salgılanması beyindeki iletimi yavaşlatır ve sosyal fobi gelişimine zemin hazırlar. Genelde aşırı koruyucu, kontrolcü, baskıcı ebeveynlerin çocuklarında sosyal fobi görülme olasılığı yüksektir. Aile içinde duygusal sıcaklığın az olması, çocuktan yüksek beklentilerin olması çocukta başarısızlık korkusuna bu da sosyal fobiye sebep olabilir.

Sosyal fobinin seviyesini ölçmek geliştirilen psikolojik testlerdir. Bu testelerde en sık kullanılanı Liebowitz tarafından geliştirilen sosyal fobi belirtileri ölçeğidir. 48 sorudan oluşur. Kişilerin korku ya da kaçınma davranışı gerçekleştirdikleri sosyal durumlarla ilgili sorular vardır. İlk 24 soruda bu sosyal durumlarda yaşanan korku durumuna göre cevaplanır sorular.

Son 24 soruda ise aynı sosyal durumlardan kaçınma durumuna göre cevaplanır sorular. Sosyal ilişki ve performans durumunu değerlendirebilmek amacıyla geliştirilmiş bir testtir. Bu test, tıbbi olarak kesin sonuçlar vermez. Test sonucundan hareketle tanı konmaz ancak sosyal fobik olduğundan şüphelenen kişilerin fikir sahibi olmasını sağlar. Testi kendinize Sosyal Fobi Belirti Ölçeği: https://www.erdempsikiyatri.com/sosyal-fobi-belirtileri-olcegi-testi olarak uygulayabilir ve sonucuna göre Ankara Erdem Psikiyatri Merkezinden randevu alabilirsiniz.