Korku duygusu insanın doğasında yer alan sevmek ve özlemek gibi bir duygudur. İnsanlar hayatta kalma güdüsünün bir neticesi olarak korkar. Organizma, güvenliğini tehdit eden durumlardan kurtulmak için korku duygusunu kullanır. Fakat bazen bu korku duygusu temelsiz, durumla örtüşmeyen bir şekilde ortaya çıkar. Kişiyi panikletir, zor durumda bırakır ve birçok fiziksel probleme sebep olur. Bu noktada meydana gelen patolojik korkulardan biri de agorafobi dir.
Erdem Psikiyatri kliniğinde alanlarında uzman psikolog danışmanlar eşliğinde psikiyatrik tedavi hizmeti sunuyoruz.
Agorafobi Nedir?
Agorafobi, bir kişinin güvende olduğunu düşündüğü ortamlardan ayrılamaması veya dışarı çıkamaması olarak tanımlanır. Agorafobi aslında bir tür kaygı bozukluğudur. Agorafobisi olan kişiler genellikle evden çıkmak istemezler. Aylarca hatta yıllarca dışarı çıkamadan yaşamlarını sürdürmeyi tercih eden hastalar bile vardır. Bu tür problemi olan kişiler özellikle alış-veriş merkezleri, otobüs ve metro gibi kalabalık yerlere girmekten kaçınır. Ayrıca kapalı mekânlardan ürker, oralardan hemen çıkamayacakları düşündükleri için bu tür ortamlardan uzak dururlar.
Bazı kişilerde agorafobi ile birlikte başka bozukluklar da görülebilir. Panik bozukluk bunlarda biridir. Panik bozukluğun belirtileri de agorafobinin belirtilerine benzerlik gösterir. Panik bozuklukta atakların yeri ve zamanı hiç belli olmaz. Agorafobi de ise bir alan değişikliği olması gerekir. Bu nedenle genellikle ev dışındaki alanlarda gerçekleşir. Kişinin zihninden hızlıca geçen olumsuz otomatik düşünceler, kişinin sinir sistemini uyarır ve vücut alarm moduna geçer. Sonrasında ise birçok fiziksel belirti baş gösterir.
Ankara psikiyatri klinikleri arasında öncü hizmetlerimizden psikiyatri tedavi hizmeti alarak sizde faydalanabilirsiniz.
Agorafobi Belirtileri Nelerdir?
· Kişi evden çıkamaz yâda birinin kendisine eşlik etmesini ister.
· Kalabalık ortamlara girmekten kaçınır.
· Sinema, tiyatro gibi kapalı alanlarda bulunamaz.
· Asansöre binemez.
· Uçak, otobüs gibi toplu taşıma araçlarına binemez.
· Ev dışındaki alanlarda nefes alamayacağını ve kriz geçireceğini düşünür.
· Sürekli kaygı yaşar ve yaşadığı kaygı kontrol edemez.
· Yaşanılan kaygılardan dolayı günlük yaşam sorumlulukların yerine getiremez.
Bunun dışında aşırı kaygıdan kaynaklanan birçok fiziksel rahatsızlık da agorafobiye eşlik eder. Bu fiziksel bozukluklar;
· Kalp atışının hızlanması
· Uyku bozukluğu
· Baş dönmesi
· Bayılacakmış gibi hissetme
· Ölüm korkusu
· Titreme
· Göğsün sıkışması ve nefes almakda zorlanmadır.
Agorafobi Hangi Durumlarda Ortaya Çıkar?
Agorafobi her yaşta görünen bir durum olsa da belirtiler genellikle 25’li yaşlardan sonra ortaya çıkar. Kadınlarda daha çok görülen agorafobi rahatsızlığı birçok nedenden kaynaklanabilir. Yaşanılan bazı tramvatik durumlar, özellikle taciz, tecavüz, bir yakının ani kaybı veya yüksek seviyede maruz kalınan doğal afetler agorafobiye neden olabilir. Bununla birlikte ailede bu tür sorunu olan bir kişi varsa, farkında olmadan o kişi modellenerek aynı korkular transfer edilebilir.
Agorafobi sorunun kaynağı olarak “her durumu kontrol etme isteği” de gösterilebilir. Bu nedenle özellikle kontrolün başkasında olduğu alanlarda bu rahatsızlık daha çok görülür. Örneğin, yeraltı treni, otobüs ve uçak gibi. Her durumda kontrolü elde bulundurma isteği çoğu zaman karakter yapısından da kaynaklanabilir. Özellikle mükemmeliyetçi insanlarda bu rahatsızlık daha fazla görülür.
Agorafobi Nasıl Tedavi Edilir?
Agorafobi kapsamında ilk önce agorafobide gözlemlenen semptomların ne düzeyde olduğuna bakılmalıdır. Hafif düzeyde görülen agorafobi rahatsızlığında bazı basit yaklaşımlarla sonuç alınabilir. Egzersiz yapmak, gevşeme hareketleri, stresi azaltma, aile üyeleriyle kaliteli vakit geçirmek gibi. Fakat semptomların çok yoğun görüldüğü durumlarda mutlaka bir uzmandan yardım almak gerekir.
Agorafobinin tedavisinde bilişsel- davranışçı tedavi çok sık kullanılan yöntemlerden biridir. Bilişsel-davranışçı tedavide, kaygının zihninde oluşturduğu etki kademeli olarak azaltılmaya çalışılır. Kaygının hangi durumlarda ortaya çıktığı, kaygı yaşandığı zaman neler yapılacağı gibi soruların cevabı için kişi ile birlikte çalışır. Ödevlendirmeler ile korkunun yavaş yavaş üzerine gidilip, agorafobinin tamamen ortadan kalkması amaçlanır.
Agorafobi de kullanılan yöntemlerden biri de emdr terapisidir. Emdr terapisinde, kişinin zihninden geçen “burası çok kalabalık, ya bir şey olursa, ya kaçamazsam“ gibi negatif düşünceler ele alınarak bunlara karşı duyarsızlık geliştirilmeye çalışılır. Bu sayede kaygıyı tetikleyen söz konusu negatif duyguların etkisi azaltılmış olur.
Son yıllarda bazı tedavi merkezlerinde agorafobi tedavisinde sanal gerçeklik gözlüğü kullanılmaya başlanmıştır. Bu sanal gerçeklik gözlüğü ile doktor kontrolünde kaygı duyulan alanlar yaşatılarak kaygının sona erdirilmesi amaçlanır.
Birçok psikolojik rahatsızlıkta olduğu gibi agorafobi tedavisinde de psikolojik ilaçlar kullanılır. Doktor gerekli gördüğü durumlarda bu ilaçlarda terapiye ek olarak kullanılır. Bununla birlikte agorafobi tedavisinde kullanılan standart bir agorafobi testi yoktur. Fakat hastalığın teşhisinin konulabilmesi için hastaya bazı sorular sormak gerekir. Hastalığın seviyesini anlamak için birçok soruyu içeren formlar kullanılır.
Agorafobi kaderiniz değildir, etkili bir tedaviyle yenilebilecek bir rahatsızlıktır. Eğer herhangi bir sorun yaşıyorsanız https://www.erdempsikiyatri.com/ web sayfamız ve kliniğimizden destek almak konusunda kesinlikle tereddüt etmeyin.