Birlikte yaşamaya alıştığınız, ilaçlarla rahatlıkla kontrol edebildiğimiz, çok da önemsemediğimiz hastalıklarımız vardır. Ancak öyle hastalıklar vardır ki günlük hayatımızı etkiler, yaşam kalitemizi düşürür ve hatta yaşama sevincimizi yok eder. Gerilim tipi baş ağrısı bu tür rahatsızlardan biridir. Gelin gerilim tipi baş ağrısı nedir?, nedenleri ve belirtileri nelerdir? Gibi sorularınızın cevaplarına ve daha fazlasına birlikte göz atalım.
Gerilim Tipi Baş Ağrısı Nedir?
Doğaları gereği hassas yapıya sahip olduklarından en çok kadınlar bu tür rahatsızlıklardan şikayetçidir. İşte kadınların en çok çektiği hastalıklardan birisi gerilim tipi baş ağrısıdır. Erkeklerin %69’u ve bayanların %88’i hayatlarının herhangi bir döneminde bu ağrıyı yaşar. Migrenin ardından en fazla rastlanan baş ağrısı tipidir. Toplumda en çok rastlanan baş ağrısı türüdür. Erkeklere oranla kadınlarda iki kat daha fazla görülen gerilim tipi baş ağrısı hemen hemen her yaşta görülebilir. Öyle ki hayatı boyunca hiç başım ağrımadı diyebilecek insan bulabilmek çok zordur.
Eğer alanında uzman psikologlardan yardım almak istiyorsanız Erdem Psikiyatri'den hemen randevu alabilirsiniz.
Gerilim Tipi Baş Ağrısı Nedenleri
Gerilim tipi baş ağrısının nedeni genellikle stres olduğu düşünülür. Ancak stres bu ağrıyı tetikleyen etkenlerden sadece bir tanesidir. Psikolojik ve çevresel etkenler, beslenme, alkol kullanımı, kafein içecek içmek, yorgunluk, sigara kullanmak ve menstrüasyon gerilim tipi baş ağrısını tetikleyen faktörlerdendir. Migrende olduğu gibi uykusuzluk da ağrının ortaya çıkmasına neden olabilir. Ancak gerilim tipi baş ağrısına neyin ya ada nelerin sebep olduğu hala kesin olarak tespit edilememiştir. Başlıca depresif bozukluk, anksiyete, panik atak ve obsesif kompulsif bozukluk gibi psikolojik rahatsızlıkların gerilim tipi baş ağrısı ile birlikte görüldüğü tespit edilmiştir.
Gerilim Tipi Baş Ağrısı Belirtileri
Gerilim tipi baş ağrısı; epizodik ve kronik olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Bu sıklık derecesi hastaya sorun teşkil etme boyutu ve tedaviyi yönlendirmek açısından önemlidir. Ağrılar başın her iki yanında da hissedilir. Hastalar başlarına sarılı bir bant tarafından sıkıştırıldıklarını hissederler. Işıktan rahatsızlık, bulantı, kusma gibi belirtiler görülmez. Başta daha çok ağırlık, basınç ve sıkışma hissedilir. Baş kısmında doluluk hissinin yanında baş ağrısı, alın kısmında veya şakaklarda hissedilen basınç hissi, boyun ve omuz kaslarında hassasiyet oluşması görülür.
Gerilim Tipi Baş Ağrısı Kaç Gün Sürer?
Neredeyse hastaların tamamı doktora gitmeden önce gerilim tipi baş ağrısı ne zaman geçer diye düşünür ve gerilim tipi baş ağrısı ilaç isimleri araştırmaya başlar. Birçok hastada ağrılar ataklar şeklinde görülür. Epizodik gerilim baş ağrısı, yarım saat ile 15 günden az olacak şekilde ortaya çıkar. Üç ay süreyle ayda 1 günden daha fazla, 15 günden az olarak 30 dakika sürebildiği gibi günlerce de sürebilir. Sık yaşanan epizodik gerilim baş ağrısının kronik hale gelme ihtimali vardır. Kronik gerilim baş ağrısında ağrı saatler boyunca sürebilir ya da sürekli olarak devam edebilir. Baş ağrısı üç ay süresince ayda 15 ya da daha fazla günde ortaya çıktığında kronik olduğu düşünülür. Yaşam kalitesini fazla derecede olumsuz etkileyen bir durumdur. Aşırı ilaç kullanımına neden olabilir. Bazı durumlarda kronik migrenden ayırmak zor hale gelebilir.
Çift görme, boyun tutulması, halsizlik, kafa karışıklığı, ani şiddetli bir baş ağrısı, ateş, uyuşma hissi ya da konuşma güçlüğü beraber ağrı kötüleşirse doktora gidiniz. Özellikle herhangi bir kafa travması sonrasında bir ağrı gelişir ise en kısa zamanda doktorunuzla irtibata geçiniz.
Migren Ve Gerilim Tipi Baş Ağrısı Farkı
| Migren | Gerilim Tipi Baş Ağrısı |
|---|---|
| Çoğu zaman ‘aura’ olarak adlandırılan belirtilerden sonra başladığı görülür. | Aniden ortaya çıkar. Önceden belirti görülmez. |
| Işığa ve sese hassasiyet yüksektir. | Işığa ve sese hassasiyet görülmez. |
| Kusma ve bulantı genellikle vardır. | Kusma ve bulantı yoktur. |
| Genellikle ağrı başın tek tarafında görülür. | Ağrı genellikle başın her iki tarafında (çift taraflı) görülür. |
| Ağrı zonklayıcı bir şekildedir. | Ağrı zonklayıcı olmaz. |
| Ağrı uykuda başlayabilir. | Uykuda başladığı durumlar çok seyrektir. |
| Görme bozukluğu görülür. | Görme bozukluğu görülmez. Yani gerilim tipi baş ağrısı göze vurur mu? Sorusunun cevabı hayırdır. |
Gerilim Tipi Baş Ağrısı Nasıl Geçer?
Gerilim tipi baş ağrısında iki yönlü tedavi yaklaşımı vardır. Birinci tedavi yaklaşımı akut ağrıya yönelik tedavi, ikinci tedavi yaklaşımı ise koruyucu yaklaşımdır. Epizodik gerilim tipi baş ağrısı görülmekte ise ve ağrılar hafif derecede ve seyrek ise yalnızca ağrıya yönelik tedavi süreci başlatılmalıdır. Eğer kronik gerilim tipi baş ağrısı söz konusu ise veya ağrılı gün sayısı sık gerçekleşiyor ise ağrıya yönelik tedaviye ek olarak koruyucu tedavi de uygulanması gerekir. Çoğu hasta hafif belirtiler görüldüğü dönemlerde doktora gitmeden kendi tedavilerini yapar. Ağrı atakları sıklaşır ya da şiddetlenmeye başlarsa profesyonel tıbbi yardıma başvurur. Gerilim tipi baş ağrısı tedavisinde ilaçlı ve psikofizyolojik tedavi seçenekleri vardır. Bu seçenekler gerilim ve kaygıyı azaltıcı ilaçlar, rahatlama egzersizleri ve psikoterapi gibi yöntemlerden oluşur.
Herhangi bir ağrı atağını durdurmaya veya şiddetini azaltmaya yönelik çok sayıda farmakolojik akut tedavi seçeneği vardır. Seçilecek akut tedavi yöntemi, baş ağrılarının sıklığına, şiddetine, ağrıyla ilişkili belirtilerin ve eşlik eden başka hastalıkların olup olmadığına bağlıdır.
Gerilim tipi baş ağrısı tedavisinde ilaçlı olmayan tedavi yöntemleri de kullanılır. Bu kapsamda öncelikle hastaların uyku düzeni kontrol edilir. Sağlıklı beslenme alışkanlığı edinmeleri için yeme programı hazırlanır. Ayrıca alkol ve sigara gibi ağrıyı tetikleyebilecek maddelerden uzak durulması gerektiği önerilir. Hastanın duygu durumu değerlendirilmeye alınmalıdır. Anksiyete, depresyon veya ikisi de beraber gerilim tipi baş ağrısını ortaya çıkarabilir ve baş ağrılarını arttırabilir. Tüm bu durumları tanımak ve tedavi etmek gerekir. Aksi takdirde hasta tedaviye olumlu cevap vermeyebilir.
Psikofizyolojik tedavi yöntemleri arasında sayılabilecek yöntemler ise hipnoz, gevşeme egzersizleri, akupunktur, biofeedback ve fizik tedavi yöntemleridir. En sık kullanılan gevşeme yöntemlerinden biri progresif gevşeme eğitimidir. Bu eğitimdeki amaç günlük hayattaki gerilimin etkisini ortadan kaldırır. Yapılan araştırmalarda kognitif davranışsal eğitim ve gevşeme eğitimi gibi yaklaşımların gerilim tipi baş ağrısı tedavisinde etkili olduğu ortaya çıkmıştır.
Gerilim Tipi Baş Ağrısından Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
Gerilim tipi baş ağrısında stresi arttıran etkenler tespit edilerek onlardan durmanın yollarını aramak gerekir. Endişe, stres, kaygı gibi yoğun duyguların dengelenmesi fazlasıyla önem arz eder. Bu nedenle gerekli psikolojik destek alınmalıdır. Hasta, stres ile baş etme davranışını kendi hayatına bir strateji olarak yerleştirmelidir. Bu tip baş ağrısına sahip bireyler düzenli olarak egzersiz yapmalıdır. Yeterli ve düzenli uyumalı, şikâyetlerinin azalmasını sağlamalı ve yorgunluk nedeniyle güçsüz kalma ihtimalini ortadan kaldırmalıdır. Hastalar alınacak psikolojik danışmanlık seanslarında gevşeme tekniklerini öğrenmelidir.
Gerilim tipi baş ağrısı şikâyeti olan bireyler yemeklerini öğün atlamadan tüketmeli ve her zaman düzenli olmalıdır. Kişiler bedensel ve ruhsal dengelerini korudukları zaman gerilim tipi baş ağrıları gibi birçok hastalığın da önüne geçmiş olacaklarını unutmamalıdır. Neşeli ve mutlu kişilerde baş ağrısının görülme oranının daha az olduğu tespit edilmiştir.
Baş ağrınızı rahatlatmak için bazen tüm ihtiyacınız dinlenmek olabilir. Buz torbası ile soğuk uygulama ya da uzun, sıcak bir duş da çok iyi gelebilir. Yoğun iş temposundan zaman zaman sıyrılıp kendinize mutlaka zaman ayırmalısınız. En azından bol bol yürüyüş yapmalısınız. Kısacası, hayat kalitenizi elinizden geldiği kadar yükseltmeye çalışmalısınız.