NLP, Dilbilimci Richard Bandler ve Matematikci John Grinder tarafından 1970'li yıllarda; düşünülmeden ve otomatik olarak gerçekleştirilen algılama, düşünme ve davranış süreçlerini, bilinçli hale getirmek için yapılan araştırmalar sonucu Amerika'da geliştirilen bir davranış akımıdır. Kısaca NLP, tesadüfi olayların ardında yatan dinamiği uygulayan ve inceleyen bilim dalıdır. Bu olayların kişinin seçimi doğrultusunda bilinçli olarak programlanmasıdır.
NLP (Neuro Linguistic Programming), ülkemizde, Sinir Dili Programlaması olarak adlandırılır. Zihni kontrol altına alma yöntemi olarak bilinen tüm problemlerin üstesinden gelebilecek bir uygulamadır. Kişisel beceri ile yeteneklerin ortaya çıkarılması ve pekiştirilmesinde kullanılan NLP, algılama, duygu, düşünme ve davranış süreçlerini bilinçli hale getiren, yapıcı bir şekilde geliştirmede kullanılan bir dizi yöntem içerir. NLP son derece basit bir programlama olup hemen uygulanabilecek çok etkili teknikler içeren bir yöntemdir. Bu teknikler Sibernetik, Psikoloji, Filoloji ve Nöroloji gibi bilimlerin ışığında geliştirilmiştir. Ayrıca bu teknikler eğitim, sağlık, aile, yönetim, satış ve spor bilimlerinde de başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
İnsanların çevrelerini algılama ve gösterdikleri tepkiler, iletişim şekilleri ve davranış kalıpları üzerinde yapılan araştırmalar NLP'nin altyapısını oluşturur. Bu araştırmalar sonucunda elde edilen ve geliştirilen teknik ve yöntemler, insanların iletişimini geliştirmede kullanılmakla beraber çözüm ve hedef bulma süreçlerinde de başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
NLP'nin Açılımı Nedir?
NLP (Neuro Linguistic Programming), içerdiği kelimelerinin birinci harflerinden meydana gelmiştir. NLP’yi daha iyi tanımak için bu üç kelime hakkında bilgi sahibi olmak gerekir.
Neuro (Nöro - Sinir):
Beyin ve duyumuzu ifade eder. Duyularımız sinir sistemimizin temelini oluşturur. Neuro ile insanların duyularını oluşturan görme, hissetme, işitme, koklama ve tatma duyuları ve bu duyuların yönetildiği sinir sistemi ve beyin ifade edilir. Yaşadıklarımızı 5 duyu aracılığıyla algılar, işler ve beynimizin içine yerleştirirken yeniden anlamlandırırız. Yaşanılan evren her bir insan tarafından farklı anlam ve biçimlerde temsil edilir. Her türlü deneyim farklı bir şekilde temsil edilir.
Linguistik - Dil
Linguistic ile yaşam tecrübelerinin dil aracılığı ile kodlanması, dilin deneyim kazanma ve değişim süreçlerindeki etkisi ifade edilir. Söz konusu dil ile sadece konuşma dili değil, aynı zamanda düşüncelerin ifade edildiği her şeydir. Bir düşünce zihinde canlandırabilir fakat dil olmadan ifade edilemez. Linguistic, dilin çevre ile olan iletişimini ve etkinliğini düzenler. Linguistic kendimiz ve başkalarıyla iletişim kurma biçimidir.
Programming - Programlama
Programming ile yapılması istenilen ve planlanan değişiklikleri elde etmek için düşünce, duygu ve davranışlar üzerinde, bilinçli veya bilinçdışı akıl yardımıyla yapılan yeniden düzenleme ifade edilmektedir. İnsan beyni tıpkı bir bilgisayar gibi programlarla çalışır. Değişiklik yapılması istenilen duygu, inanç veya davranışlar için insan beynindeki düşünceler programlanmak zorundadır.
NLP ile, insanı engelleyen duygu, düşünce ve davranışlardan (korku, kötü alışkanlıklar, duygusallık gibi) korunabilir ve insan yaşamı istenilen şekilde yönlendirilebilir. NLP sayesinde insan potansiyelini ortaya koyabilmek ve hedeflenen yaşamı oluşturmak için kolay, pratik ve uygulanabilir tekniklerle çözümler üretilir. NLP, en kısa tanımı ile zihni kullanma sanatıdır.
NLP Kimler Tarafından Nasıl Uygulanır?
NLP Practitioner ve Master Practitioner eğitimi almış ve sertifika sahibi uzmanlar tarafından profesyonel bir şekilde uygulamaktadır. NLP, daha iyi bir iletişim kurma, daha başarılı olma, daha verimli olma konularında insanlarla yardımcı olan bilim dalıdır. Denenmiş ve başarıyla uygulanmış teknikler sayesinde insanı sınırlayan düşünce ve davranışlar çok kısa bir süre içinde değiştirilebilir.
NLP Uygulama Alanları
Eğitim ve öğretim: Sınav kaygısı ve öğrenim engellerinden kurtulma, öğrenmeyi ve öğretmeyi kolaylaştırma, stresi yönetebilme, özsaygı ve özgüveni geliştirme, hızlı öğrenme, yeni dil öğrenme gibi.
Sağlıklı Yaşam ve Spor: Hedef ve motivasyon oluşturma, konsantrasyonu artırma, beslenme alışkanlıklarını düzenleme ve değiştirme, sigara, alkol tarzı bağımlılıklardan kurtulma gibi.
İş hayatı: Hedef ve başarı stratejileri oluşturma, stres ve kaygı duygularını iyileştirme, liderlik becerilerini arttırma, satış, pazarlama ve ikna stratejileri oluşturma, güçlü iletişim sağlama gibi.
Kişisel gelişim: Davranış ve alışkanlıkların değişimi, yeni davranışların kazanılması, öfke, duygu ve heyecan kontrolü, karar verme ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi, motivasyon gibi.
Psikoterapi: Sosyal korkular, panik atak, stres ve öfke kontrolü, beslenme bozuklukları, cinsel sorunlar ve kaygı bozuklukları, davranış değiştirme, depresyon ile mücadele, sigara, alkol, kumar türü bağımlılıkların giderilmesi gibi.
Bunların dışında NLP Siyaset, Hamilelik ve Çocuk Yetiştirme, Yaratıcılık ve Sanat, Koçluk uygulamalarında da kullanılmaktadır.
Kimlere Uygulanır?
NLP; yetişkin olan ve sağlıklı düşünebilen, değişime açık ve yaşamdan ne istediğini bilen herkese uygulanabilir. Fakat özellikle öğrenci koçluğu kapsamında çocuklara uygulanacak olan NLP tekniklerinin tecrübeli ve dikkatli personel tarafından uygulanması önemlidir. Ayrıca NLP uygulaması sırasında dramatik sonuçlar doğurmaması için kişinin geçmişinde yaşadığı ruhsal travmalara dikkat edilmelidir.
NLP başka hangi kavramlar altında tanımlanır?
- Nöro Linguistik Programlama
- Sinir Dil Programlama
- Beyin Dili Programlama
- Nöro Asosiyatif Şartlanma Bilimi
- Nöro Lenguistik Program
- NAC
Ülkemizde NLP
Türkiye'de NLP uzmanı olduğunu ifade eden insanların dil konusu üzerindeki eksik bilgileri, bu şahısların önemli hatalar yapmasına neden olmakta ve aktardığı bilgiler doğru olsa bile istenen sonuç ortaya çıkmamaktadır. Dil konusunda uzman olan kişinin dili Gramatik, Pragmatik, Semantik açılardan inceleyebilir olması gerekmektedir. Ülkemizde NLP uzmanı çok az denebilecek kadardır. Farkındalık Hipnozu, Duygusal Kekemelik, Değişime Direnç, İstenmeyen ve benzeri kavramları bilmeyen kişiler uzman olarak nitelendirilemez.
NLP Üzerine Önermeler
1. İnsanda ihtiyacı olan kaynakların tamamı mevcuttur.
2. Davranışlarımızın altında pozitif bir sebep vardır.
3. İletişimin anlamlı olmasını sağlayan alınan cevapta saklıdır.
4. Belirlenen hedefe planlanan yöntemlerle ulaşılamıyorsa, değiştirin.
5. NLP'de hata yoktur, geri besleme vardır.
6. Her insan değerlidir.
7. Bir insan bir şey yapıyor ve başarıyorsa, herkes öğrenebilir.
8. Her türlü sistemde, en çok esnek olan, en çok etkiyi sağlar.
9. Eğer bir insan bize küfür ediyorsa bunun sorumlusu biziz.
10. Dünyamızı kontrol edemiyorsak, kontrolü kaybeder ve sinirleniriz.
NLP kişiye duygusal ve davranışsal yeni seçenekler sunmaktadır. Erdem Psikiyatri Merkezi olarak verdiğimiz diğer psikiyatri hizmetlerimiz için tıklayın.