Psikiyatrik Hastalıklar Nelerdir? Belirtileri ve Tedavisi  

Psikiyatrik hastalıklar, modern toplumun karşılaştığı önemli sağlık sorunlarından biridir. Bu tür ruhsal sorunlar, beyin kimyasındaki dengesizlikler, genetik faktörler, travmalar veya çevresel etkiler gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.

Ruhsal sağlık, bireylerin yaşam kalitesini etkileyebilir ve yaşamın farklı alanlarında sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, psikiyatrik hastalıkların tanımlanması, belirtilerinin anlaşılması ve etkili tedavi yöntemlerinin araştırılması büyük önem taşır. Bu blog yazısında, ankara psikiyatri hastalıklarının çeşitlerini, belirtilerini ve tedavi seçeneklerini ele alacağız.

Psikiyatrik Hastalık (Rahatsızlık) Nedir?

Psikiyatrik rahatsızlık veya psikiyatrik bozukluk, insanların günlük yaşamını etkileyen; duygu, düşünce ve davranış işlevlerinde olumsuz etkiler doğuran hastalıkların tümüdür. 

Bu rahatsızlıkların birden çok etkeni olabilir. Çevresel faktörler, genetik yatkınlık, travma ve stres gibi faktörlerden kaynaklı rahatsızlıklar olabilir. Ayrıca psikiyatrik rahatsızlıkların şiddeti kişiden kişiye değişebilir ve gerekli tedaviler sağlanmazsa kişilerin hayat kalitesini çok ciddi şekilde etkileyebilir.

Psikiyatrik Hastalık Çeşitleri Nelerdir?

Çeşitli nedenlerle ve belirtilerle ortaya çıkan ruhsal hastalıklar ve çeşitleri şu şekildedir:

Depresyon

Depresyon, psikiyatri hastalık çeşitleri arasında sık rastlanan hastalıklardan biridir. Depresyonun nedenleri tam olarak bilinmesede genel olarak çevresel faktörler, stres ve travmalarla ilişkilendirilir. Ayrıca kişinin kullandığı ilaçlar ve bazı tıbbi durumlar da depresyona neden olabilir. Depresyonda rastlanan belirtiler ise şunlardır:

●Uzun süren düşük ruh hali, enerji kaybı 
●Umutsuzluk
●İştahta değişiklikler (aşırı yeme ya da iştahsızlık)
●İlgi alanlarından ve hobilerden zevk alamama
●Düşünme ve hareketlerde yavaşlık
●Unutkanlık
●Kendini suçlu ve değersiz hissetme, özgüven eksiklikleri
●Konsantre olmakta zorlanma 
●Ölüm veya intihar düşünceleri

Bu belirtiler insan yaşamını çok ciddi şekilde etkileyebilir. Dolayısıyla bu belirtilerle karşılaşan bireylerin bir psikiyatri tedavisine başlaması ya da uzman bir psikologdan yardım alması gerekir. Uzman görüşüne bağlı olarak gerekli durumlarda ilaç kullanılması da depresyonu tedavi ederek ortadan kaldırabilir. Ankara psikiyatri merkezi olan Erdem Psikiyatri Kliniği depresyon tedavisi için uzman hekimlerce sizleri tedavi etmektedir.

Depresyon ile daha fazla bilgi almak için hemen https://www.erdempsikiyatri.com/agir-depresyon-belirtileri-nelerdir adresini ziyaret ediniz.

Sosyal Fobi

Sosyal fobi, sosyal ortamlarda aşırı endişeli, stresli ve utangaç olan bireylerin yaşadığı bir kaygı bozukluğudur. Bu psikiyatrik rahatsızlık kişinin sosyal yaşamında sorunlara neden olur. Sosyal fobiye sahip kişiler sosyal ortamlarda kendilerini her an rezil edecek bir harekette bulunacakmış gibi hisseder ve böyle ortamlardan kaçınabilir. 

Sosyal fobi toplum önünde konuşma yapma, performans sergileme gibi durumlarda kendisini gösterebilir. Sosyal fobisi olan insanların toplum içinde gösterdiği fiziksel semptomlar şu şekildedir:

●Kalp atışının hızlanması
●Aşırı terleme
●Zihnin boş olduğunu hissetmek
●Kızarma
●Nefes almada zorlanma
●Mide sorunları
●Titreme
●Kas gerginliği
●Baş dönmesi (vertigo)

Bunlara ek olarak; sosyal fobi olan bir kişi kendini sürekli eleştirme halindedir ve kendini hep yetersiz hisseder. Toplumun beğenisi onun için çok önemlidir. Özgüveni düşüktür. Sürekli kaygı halindedir fakat belli etmek istemez. 

Sosyal fobi, tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Psikoterapi ve ilaç kullanımıyla sosyal fobinin önüne geçilebilir ve kişi bu hastalığından kurtulabilir.

Obsesif-Kompulsif Bozukluk

Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB), obsesyon ve kompulsiyon olarak adlandırılan, kısıtlayıcı dürtüler veya davranışların yaşandığı bir bozukluktur.

Obsesyonlar, kişiyi sürekli rahatsız eden ve engellenemeyen düşüncelerdir. Bu düşüncelere sahip olan insan, yaşanması çok düşük olan kötü ihtimalleri düşünür. Bu kişilerin güvenlikle ilgili endişeleri vardır. Kontrol edemedikleri korkuları veya düşünceleri takıntı haline getirirler.

Kompulsiyonlar ise obsesyonların yol açtığı dürtüleri ve kaygıları azaltmak için tekrarlı yapılan eylemlerdir. Kişiyi kısa süreliğine rahatlatsa da ileriki zamanlarda kaygıları daha da artırır.

Örneğin OKB hastası bir bireyin temizlikle ilgili kaygıları varsa bu kaygılar obsesyon olarak adlandırılır. Bu kaygıları azaltmak için sürekli ellerini yıkaması ve temizlik yapması ise kısa süreli rahatlama sağlayan kompulsiyonlardır.

Kişinin bir terapi görmesi ve ilaç tedavisi alması, hastalığını daha iyi tanımasına ve bunları nasıl yönetebileceğine yönelik teknikler öğrenmesini sağlar. Bu sayede kişi obsesyonların ve kompulsiyonların şiddetini azaltmış olur.

Panik ve Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Panik bozukluğa sahip psikiyatri hastası bir bireyde:

●Beklenmedik panik ataklar
●Kalp atışının hızlanması 
●Baş dönmesi, düşecekmiş ve bayılacakmış gibi hissetme
●Nefes almada zorlanmak
●Terleme 
●Titreme
●Göğsün ağrıması ve sıkışması
●Mide bulantısı gibi belirtiler görülür.

Anksiyete Bozukluğuna sahip bir bireyde ise:

●Halsiz, bitkin hissetme
●Günlük yaşamda sürekli devam eden kaygı, panik ve endişe durumu
●Uykusuzluk
●Aşırı terleme
●Kalp atışlarının hızlanması
●Konsantrasyon ve odaklanma sorunları
●Ellerin veya vücudun tamamının titremesi
●Mide problemleri, hazımsızlık
gibi belirtiler görülür.

Bu psikiyatrik rahatsızlıklar yaşayan kişilerin uzmanlardan yardım alması tedavi sürecinde kişinin hastalığıyla başa çıkmasında yardımcı olacaktır. Ayrıca kullanacağı ilaçlar da kaygı semptomlarının kontrol altına alınmasını sağlar. 

Akut ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu

İnsan, yaşam boyunca birçok negatif olayla karşı karşıya kalabilir. Bu olaylardan bazıları bir süre sonra unutuluyorken bazıları çok derinden etkileyerek travma yaratabilir. Oluşan bu travmalarda çeşitli ruhsal bozukluklara dönüşebilir. Akut Stres Bozukluğu (ASB) ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSBB) insanların yaşadığı travmaların ruhsal sonuçları ile ilgili bozukluklardır. 

ASB, kişinin geçirdiği travma sonrası sonuçların 1 ay içinde ortaya çıktığı bir psikiyatrik bozukluktur. ASB stres bozukluğunun nedenleri ölümler, hastalıklar, istismar veya tecavüz gibi psikolojik olaylar olabilir. ASB semptomları arasında: 

●Öfke
●Korku
●Anksiyete
●Konsantrasyon ve odaklanma sorunları
●Uykusuzluk
●Kişinin sürekli yaşanmış olayları hatırlayıp tekrar tekrar yaşamaya devam etmesi
●Kişinin travma ile ilgili düşüncelerden kaçınması
●Olumsuz ruh hali
●Değişen gerçeklik algısı
●Beklenmedik ağlamalar gibi belirtiler yer alır. 

TSBB, travma yaşayan kişilerin olay yaşandıktan sonra geliştirdikleri sağlık sorunudur. Normalde yaşanılan kötü bir olaydan sonra korkmak insanın doğasında vardır, fakat TSBB yaşayan kişiler olayların üzerinden 1 aydan fazla süre geçmesine rağmen hala korkmuş ve kaygılı hissedebilir. TSBB belirtileri ise şunlardır:

●Kabuslar görme
●Hiper uyarılma
●Anksiyete
●Korku
●Uyku sorunları
●Sosyal çekilme
●Çabuk sinirlenme
●Diken üstünde hissetme
●Yaşananlardan kaçma
●Kolay bir şekilde irkilme
●Olayla ilgili rahatsız edici detayları sık sık hatırlama

Bu tür psikiyatri bozuklukları için alınacak bir tedavi, sürecin hızla atlatılmasını sağlayacaktır. Ankara psikiyatri hizmetleri konusunda Erdem Psikiyatri olarak tüm hastalartımıza uzman hekimlerce tedavi imkanı sağlamaktayız.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktive Bozukluğu (DEHB), dikkat eksikliği, dürtüsellik ve hiperaktivite psikiyatri rahatsızlıklarının birlikte görüldüğü bir bozukluktur. Çocuklarda yaygın olarak görülen fakat her yaştan insanın sahip olabileceği bir rahatsızlıktır. Çevresel veya genetik faktörlerin etkisi olabilmektedir. DEHB psikiyatri hastalığı belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

●Odaklanma ve konsantre olmada zorlanma
●Görevleri tamamlamada güçlük
●Dalgınlık
●Aşırı enerji, aşırı konuşma
●Sabırsızlık
●Başkalarının sözlerini kesme
●Önceden düşünmeden davranma
●Gerginlik
●Düzenleme ve sıraya koymada güçlük
●Dik oturmada zorlanmak
●El ve ayakları sabit tutamama
●Hareketsiz kalamama

Bu belirtilere sahip olan bir kişinin hastalığı erken teşhis edilirse tedavisi daha kolay olabilir. Tedavi edilmediği sürece kişinin yaşamında olumsuzluklara sebebiyet verebilir.

Alkol ve Madde Bağımlılıkları

Alkol ve Madde Bağımlılıkları, kronik bir rahatsızlıktır. Alkol ve diğer uyuşturucu maddeler, beynin ‘ödül merkezi’ olan limbik sistemde bazı kimyasal değişikliklere yol açarak bireyin alkol ve madde kullanımına bağımlı hale gelmesini sağlar. 

Bu bağımlılıkların nedenleri çoğunlukla çevreseldir. Fakat travmatik olaylar, stres ve beyindeki bazı sıkıntılar da alkol ve madde kullanımına yönlendirebilir. Alkol ve madde yıllarca düzenli tüketilirse bireyin çok ciddi sağlık sorunlarına sahip olmasına ve en sonunda ölümüne sebep olur. Bireyin alkol ve madde kullanmasıyla sahip olacağı sağlık sorunları ise şunlardır:

●Karaciğer hasarları
●Kalp sorunları
●Beyin hasarı
●Yüksek tansiyon 
●Kanser
●Bağışıklık sisteminde bozulma
●Obsesif-Kompulsif Bozukluk
●Sosyal kaygı bozukluğu
●Panik bozuklukları (panik ataklar)
●İdrar-dışkı kaçırma
●Bilinç bozukluğu
●Konuşmada zorlanma
●Kişilik değişimi
●Beynin davranışsal kontrol ve hafıza alanlarında sorunlar

Bağımlılıklar, geç olmadan teşhis edilmeli ve tedavisine başlanmalıdır. Bağımlılıklar insanın yaşamını karartır. Yeşilay ve çeşitli psikiyatri ruh sağlığı ve hastalıkları kurumları ile Ankara psikiyatri merkezi olan Erdem Psikiyatri  size tedavi için yardımcı olacaktır.

Bipolar Bozukluk

Bipolar Bozukluk (eski adıyla manik depresif bozukluk), iki uçlu durum bozukluğudur. Ani ve aşırı duygu değişimleriyle karakterizedir. Bipolar bozukluğun iki zıt kutbu vardır. Bir kutbu (mani) aşırı enerjik, hiperaktif, neşeli durumdur. Diğer kutbu ise depresyon, ağır karamsarlık, üzgün ve umutsuz kutbudur. Kişi bu kutuplar arasında sürekli gidip gelmektedir ve kutupları çok yoğun yaşamaktadır. 

Somatoform Bozukluklar

Somatoform Bozukluklar, kişinin herhangi bir sağlık problemi olmamasına rağmen vücudunun farklı yerlerinde farklı türde ağrılar ve fiziksel semptomlar gözlemlemesidir. Somatoform bozuklukların nedeni genellikle psikolojik sorunlardır. Kişinin karakter özellikleri ve stres de bu bozukluğun yaşanmasına neden olur. Somatoform Bozukluklara sahip bireyler şu belirtilere sahip olabilir:

●Endişe
●Sırt ağrısı
●Görme bozukluğu
●Baş ağrısı
●Sürekli yorgunluk, bitkinlik
●Çeşitli cilt problemleri
●Saçların dökülmesi

Somatoform bozukluğa sahip psikiyatrik hastalar, bir psikiyatristin yardımıyla tedavi olup çeşitli antidepresan ilaçlarından faydalanırsa bu bozukluktan kurtulur.

Şizofreni

Şizofreni, bireyin gerçekle hayali ayırt edemediği, sanrılar ve halüsinasyonlar gördüğü bir psikiyatrik bozukluktur. Şizofreni, günlük yaşam kalitesini bozan ve kişinin düşünme tarzını engelleyen çok ciddi bir kronik rahatsızlıktır. Bir bireyde şizofreninin başladığı, bir şeylerin yolunda gitmediğini ve hareketlerinin düzensiz olmasından anlaşılır. Şizofreninin etkenleri çevresel ve nörokimyasal faktörlerden kaynaklı olabilir.

Şizofreni tanısı bir doktor tarafından konulur ve aşağıdaki belirtileri gösteren bireylere tanı koyulma ihtimali yüksektir. Belirtiler şu şekildedir:

●Düzensiz hareket ve davranışlar
●Abartılı, gereksiz hareketler
●Garip duruş şekli
●Çocuksu davranmak, çocuksu hareketler
●Konuşma sorunları
●Hedefe odaklanmakta zorlanma
●Halüsinasyon görme
●Sanrılar görme
●Sosyal ortamlardan çekilme
●Ajitasyon (çırpınma durumu)
●Konsantre olmada zorlanma

Şizofreniye sahip bireyin tedavisi ömür boyu sürer ve tamamen geçmeyebilir. Ancak semptomlar etkisini gösteriyor olsa da genel olarak kontrol altına alınabilir. Antipsikotik ilaçlar, rehabilitasyon ve diğer tedavi yöntemleri kişinin hayat akışını daha düzenli hale getirmesine yardımcı olur.

Uyku Bozuklukları

İnsanlar, hayatları boyunca toplam 23 yıl uykudadır. Uyku, günün sonunda vücudumuzun dinlendiği bir zaman dilimidir. Uyku bozuklukları, uykunun seyrini bozan ve uyku kalitesini düşüren durumları kapsar. Özellikle yaşlılarda psikiyatrik hastalıklar içinde uyku bozuklukları çok gözlemlenir. Uyku bozuklukları altıya ayrılır: 

1.Uykusuzluk (Insomnia): 

Kişinin uykuya dalmada zorluk çekmesine, normalden erken uyanması, uyku içinde sürekli uyanması ve gün içinde de uykulu olmasına insomnia denir. Insomnia haftalar hatta aylarca sürebilir ve dolayısıyla kronik rahatsızlıktan bahsedilebilir. Gürültü, ışık, stres ve depresyon Insomnia’yı tetikleyen faktörlerdir.

2.Aşırı Uykulu Olma (Hipersomnia): 

Aşırı uyuma anlamına gelir. Hipersomnia’sı olan kişiler gündüzleri de uyuma eğilimlidir. Farklı psikiyatrik rahatsızlıklarla da beraber görülür. Narkolepsi ile benzerdir. Narkolepsi ise gündüzleri uyuma, kısa sürede uykuya dalma ve uyku atakları geçirmeye verilen rahatsızlığın adıdır.

3.Huzursuz Bacak Sendromu: 

Yaşlılarda çok rastlanan uyku problemlerinden biridir. Huzursuz bacak sendromu olan kişiler bacaklarının sürekli ağrıdığını, karıncalandığını hissederler ve bacaklarını sürekli hareket ettirerek sorunu gidermeye çalışırlar. Bu kişiler hareketsiz kalmaları gereken ortamlarda rahat olamazlar.

4.Uyurgezerlik: 

Uyku esnasında ayaklanma ve bilinç dışı hareket etmeye uyurgezerlik denir. Uyurgezerler, yataktan kalkar ve adım atabilir. Hatta evden bile çıkabilirler. Genel olarak çocuklarda rastlanır. Uyurgezer insanları uyandırmamak gerekir. Onları bir yandan tutarak yavaşça yataklarına götürmek doğru bir harekettir.

5.Uyku Felci: 

Diğer adı karabasandır. Kişinin uyandıktan hemen sonra vücudunun kaskatı kesilmesi ve vücudunu hareket ettirememesine denir. Bu esnada kişi farklı halüsinasyonlar görerek rüyada olduğunu zannedebilir. Uyku felcinin çökmemesi için derin uyku kalitesini artıran ilaçlar kullanılabilir.

6.Rüya Sıkıntı Bozukluğu: 

Herkes kabuslar görebilir fakat gören kişi rüyada olduğunu anlayamaz ve uykusunu devam ettirir. Rüya sıkıntı bozukluğuna sahip insanlar insanlar korkutucu bir rüya gördükten sonra aniden rüya olduğunu anlayıp uyanırlar ve bu rüyaları sürekli görürler. Bunun tekrar etmesi yaşam kalitesini olumsuz etkiler.

Yeme Bozuklukları

Yemek yemek, vücudumuzun gerekli değerleri ve enerjiyi almak için yaptığı bir eylemdir. Fakat yeme davranışlarında bozukluklar görülüyorsa yeme bozuklukları ortaya çıkar. Yeme bozuklukları olan bir kişi az ve sınırlı yiyebilir veya gereğinden çok yiyebilir. Kişi çok yediği zamanlarda obezite, az yediğinde anoreksiya gibi çok ciddi kronik hastalıklarla karşılaşabilir. 

Bir diyetisyenin desteği ile bir beslenme programı hazırlamak, kişinin yeme düzenini değiştirecek ve kişinin bu rahatsızlıktan kurtulmasını sağlayacaktır. 

Psikiyatri Hastalığı Belirtileri Nelerdir? 

Birçok farklı psikiyatrik hastalık farklı semptom ve belirtilere neden olabilir. Belirtilerin yeterli olmadığını ve bir psikiyatrist ya da psikologdan yardım alınması gerektiği unutulmamalıdır. Psikiyatrik hastalıkların genel belirtileri şunlardır: 

●Sürekli kaygı, korku ya da endişe hissi
●Çarpıntı, nefes alıp vermede zorluk, terleme gibi anksiyete belirtileri
●Uyku düzeninde değişiklikler, çok fazla ya da çok az uyuma
●Yeme alışkanlıklarında değişiklikler, kilo kaybı ya da kilo artışı
●Konsantrasyon zorluğu, unutkanlık, karışıklık
●Kendine veya başkalarına zarar verme düşüncesi veya eylemleri
●Sosyal etkinliklerden ve ilişkilerden kaçınma
●Öfke, huzursuzluk veya düşmanlık hissi
●Özgüven eksikliği veya değersizlik hissi
●Sürekli yorgunluk ve enerji eksikliği
●Aşırı suçluluk veya pişmanlık hissi
●İlgi alanlarından, hobilerden, aktivitelerden uzaklaşma
●Sık ve aşırı alkol veya uyuşturucu kullanımı
●Halüsinasyonlar, delüzyonlar, paranoya gibi psikotik belirtiler
●Depresyon belirtileri - sürekli üzgün veya umutsuz hissetme, ağlamak, yaşamdan zevk alamama

Bu belirtilerden bir veya birden fazlasını yaşıyorsanız mutlaka bir psikiyatri kliniğine başvurmanız gerektiğini unutmamalısınız.

Psikiyatri Hastalık Tanısı Nasıl Konur?

Psikiyatrik hastalıkların tanısının konulabilmesi için yapılan görüşmelerde hastanın; bilinç ve duygu durumu, dış görünümü, düşünce yapısı, algılama kapasitesi, konuşma özellikleri gibi unsurlara dikkat edilir. Belirtileri tespit ederek tanı konulduktan sonra psikiyatrik hastalıklarda kullanılan ilaçlar belirlenebilir. Ancak tüm bu aşamaların alanında uzman psikiyatrist veya psikolog tarafından gerçekleştirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Psikiyatri Hastalıkları Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?

Psikiyatri hastalıklarının tedavisi, hastalıklara ve hastalıkların ciddiyetine göre değişir. Bazı tedavi yöntemleri şu şekildedir:

●Antidepresanlar, antipsikotikler, lityum
●Bilişsel Davranış Terapisi (ACT)
●Hipnoterapi
●İlaçlar ve uyarıcı ilaçlar
●Aile terapisi

Ankara psikiyatri merkezi Erdem Psikiyatri ile iletişime geçebilir dilerseniz terapi hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.

Psikiyatrik Tedavi Ne Kadar Sürer?

Psikiyatrik tedavinin süresi psikiyatrik hastalıklar ve belirtilerine göre değişmektedir. Örneğin bir şizofreni hastasının ya da bipolar hastasının tedavisi ömür boyu sürebilir ancak depresyona sahip bir bireyin tedavisi için antidepresanlar verilerek tedavi süresi kısaltılabilir.

Psikiyatrik hastalıkların tedavisi genellikle bireyselleştirilmiş bir yaklaşım gerektirir ve ilaç tedavisi, psikoterapi, yaşam tarzı değişiklikleri ve bazen hastane bakımı gibi bir dizi tedavi seçeneğini içerir. Ancak, belirtmek gerekir ki, tedavi süreci genellikle zaman alır ve sabır gerektirir. Hastaların ve bakım verenlerin tedaviye bağlı kalması ve destek alması önemlidir.

Psikiyatrik hastalıklarla yaşayan herkesin, belirtilerini yönetmek ve yaşam kalitesini artırmak için gereken yardımı alabileceğini unutmayın. Eğer siz veya bir yakınınız psikiyatrik belirtiler yaşıyorsa, bir sağlık profesyoneli ile konuşmak önemlidir. 

Unutmayın, psikiyatrik hastalıklarla mücadele eden birçok kişi tedavi ile iyileşme ve başarı hikayesi yazmıştır. Ankara psikiyatri merkezi olarak sizlerin psikiyatrik rahatsızlıklarınıza destek ve uygun tedavi ile, siz de bu hikayenin bir parçası olabilirsiniz.